Eczeem (atopische dermatitis): symptomen, oorzaken, soorten en behandeling

Eczeem, ook bekend als atopische dermatitis, is een veel voorkomende huidaandoening die wordt gekenmerkt door ontsteking, jeuk en irritatie van de huid. Het kan mensen van alle leeftijden treffen, maar komt vaker voor bij kinderen. Eczeem is niet besmettelijk, maar kan wel ongemakkelijk zijn en ongemak veroorzaken. Hier is een overzicht van wat eczeem is, de symptomen, oorzaken, soorten en behandelingsopties:

Wat is eczeem (atopische dermatitis)?

Eczeem is een chronische huidaandoening die ontstekingen en irritatie van de huid veroorzaakt. Het wordt gekenmerkt door rode, jeukende en ontstoken plekken op de huid die er droog, schilferig of gebarsten uit kunnen zien. Eczeem kan overal op het lichaam voorkomen, maar wordt vaak aangetroffen op het gezicht, de handen, de voeten en achter de knieën.

Wat zijn de symptomen van eczeem?

Eczeem, ook bekend als atopische dermatitis, kan zich manifesteren door middel van verschillende symptomen die de huid aantasten. Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen die verband houden met eczeem:

Jeuk (pruritus): Een van de kenmerkende symptomen van eczeem is intense jeuk, die meedogenloos kan zijn en ’s nachts kan verergeren. Het krabben van de getroffen gebieden kan tot verdere irritatie en ontsteking leiden.
Roodheid (erytheem): Eczeem veroorzaakt vaak rode, ontstoken huidplekken. Deze gebieden kunnen donkerder of lichter lijken dan de omringende huid en kunnen gepaard gaan met warmte.
Droogheid: Een huid die gevoelig is voor eczeem heeft de neiging droog te zijn en kan ruw of schilferig aanvoelen. Deze droogheid kan bijdragen aan jeuk en ongemak.
Huiduitslag: Eczeem kan verschillende soorten huiduitslag veroorzaken, waaronder:
- Eczeemuitslag (eczeem): Gekenmerkt door rode of roze plekken op de huid die verheven, hobbelig of schilferig kunnen zijn.
- Vesiculaire uitslag: kleine, met vocht gevulde blaren die kunnen sijpelen of korsten als ze worden bekrast.
- Geëxcoreerde huiduitslag: gebieden met een beschadigde huid als gevolg van krabben, die rauw, huilerig of korstig kunnen zijn.
Verdikte huid (lichenificatie): Chronisch krabben of wrijven van de huid kan leiden tot verdikte, leerachtige plekken die bekend staan als lichenificatie. Dit komt vaak voor op plaatsen waar vaak wordt gekrast, zoals de ellebogen, knieën en nek.
Barsten en schilferen: In ernstige gevallen van eczeem kan de huid barsten of scheuren, wat kan leiden tot pijn, bloedingen en vatbaarheid voor infecties.
Zwelling (oedeem): Eczeem kan zwelling van de aangetaste huid veroorzaken, wat gepaard kan gaan met een gevoel van beklemming of ongemak.
Secundaire infecties: Voortdurend krabben kan de huidbarrière doorbreken, waardoor deze gevoeliger wordt voor bacteriële, virale of schimmelinfecties. Tekenen van infectie zijn onder meer pus, verhoogde pijn, warmte en roodheid.
Verkleuring: Langdurige opflakkeringen van eczeem kunnen leiden tot veranderingen in de huidskleur, zoals hyperpigmentatie (donkerder worden) of hypopigmentatie (lichter worden) van de getroffen gebieden.

Het is essentieel op te merken dat de symptomen van eczeem in ernst kunnen variëren en in de loop van de tijd kunnen fluctueren. Bovendien kunnen mensen met eczeem de symptomen anders ervaren, en sommige kunnen specifieke triggers hebben die hun toestand verergeren. Als u of iemand die u kent symptomen van eczeem ervaart, is het van cruciaal belang om een zorgverlener te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose en een passend behandelplan.

Wat veroorzaakt eczeem?

Eczeem, ook bekend als atopische dermatitis, is een complexe aandoening waarbij verschillende factoren een rol spelen. Hoewel de exacte oorzaak van eczeem nog niet volledig wordt begrepen, wordt aangenomen dat deze het gevolg is van een combinatie van genetische, omgevings- en immuunsysteemfactoren. Hier zijn enkele veelvoorkomende factoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van eczeem:

Genetica: Eczeem heeft de neiging om in families te voorkomen, wat duidt op een genetische aanleg voor de aandoening. Personen met een familiegeschiedenis van eczeem, astma of hooikoorts lopen een groter risico om zelf eczeem te ontwikkelen.
Abnormale immuunrespons: Eczeem wordt in verband gebracht met een overactieve immuunrespons in het lichaam, wat leidt tot ontstekingen en huidirritatie. Deze ontregeling van het immuunsysteem kan ertoe leiden dat de barrièrefunctie van de huid wordt aangetast, waardoor deze gevoeliger wordt voor irriterende stoffen, allergenen en ziekteverwekkers.
Dysfunctie van de huidbarrière: Mensen met eczeem hebben vaak een aangetaste huidbarrière, waardoor irriterende stoffen, allergenen en bacteriën gemakkelijker de huid kunnen binnendringen. Factoren zoals een droge huid, agressieve zepen, heet water en veelvuldig baden kunnen de huidbarrière verder verstoren, waardoor de eczeemsymptomen verergeren.
Omgevingstriggers: Bepaalde omgevingsfactoren kunnen opflakkeringen van eczeem veroorzaken of verergeren. Deze triggers kunnen zijn:
- Allergenen: Veel voorkomende allergenen zoals huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren, pollen en schimmels kunnen allergische reacties veroorzaken bij gevoelige personen, wat kan leiden tot opflakkeringen van eczeem.
- Irriterende stoffen: Agressieve chemicaliën die worden aangetroffen in zepen, wasmiddelen, shampoos en huidverzorgingsproducten kunnen de huid irriteren en de eczeemsymptomen verergeren.
- Weer: Droog, koud weer kan tot een droge huid leiden, terwijl warm, vochtig weer zweten en irritatie kan veroorzaken, die beide kunnen leiden tot opflakkeringen van eczeem.
- Stress: Emotionele stress en angst kunnen bij sommige personen de eczeemsymptomen verergeren, hoewel het exacte mechanisme niet volledig wordt begrepen.
Microbiële factoren: Bacteriële, virale en schimmelinfecties kunnen de eczeemsymptomen verergeren, vooral in gevallen van ernstig eczeem of wanneer de huidbarrière aangetast is. Veel voorkomende infecties geassocieerd met eczeem zijn onder meer Staphylococcus aureus (stafylokok) en het herpes simplex-virus (HSV).

Het is belangrijk op te merken dat de triggers en oorzaken van eczeem van persoon tot persoon kunnen variëren, en het identificeren van individuele triggers is essentieel voor effectief beheer. Bovendien omvat het behandelen van eczeem vaak een combinatie van aanpassingen van de levensstijl, huidverzorgingspraktijken en medische behandelingen die zijn afgestemd op de behoeften van elk individu. Als u vermoedt dat u eczeem heeft of aanhoudende huidproblemen ervaart, is het belangrijk om een zorgverlener te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose en een persoonlijk behandelplan.

KRIJG UW eczeem onder controle

Gebruik onze AI-tool om de ernst van eczeem te controleren en de voortgang van uw eczeem bij te houden.

Wat zijn de soorten eczeem (atopische dermatitis)?

Eczeem, ook bekend als atopische dermatitis, kan zich in verschillende typen manifesteren, elk met zijn eigen specifieke kenmerken. Hier zijn enkele veel voorkomende soorten eczeem:

Atopische dermatitis: Dit is de meest voorkomende vorm van eczeem en begint vaak in de kindertijd. Het wordt gekenmerkt door een droge, jeukende huid en kan worden veroorzaakt of verergerd door verschillende factoren, waaronder allergenen, irriterende stoffen, stress en klimaatveranderingen.
Contactdermatitis: Dit type eczeem treedt op wanneer de huid in contact komt met irriterende stoffen of allergenen, wat leidt tot roodheid, jeuk en ontsteking. Er zijn twee subtypes van contactdermatitis:
- Irriterende contactdermatitis: Veroorzaakt door blootstelling aan irriterende stoffen zoals zepen, wasmiddelen, chemicaliën of agressieve huidverzorgingsproducten.
- Allergische contactdermatitis: veroorzaakt door een allergische reactie op specifieke allergenen, zoals bepaalde metalen, latex, cosmetica of plantenextracten zoals gifsumak of gifsumak.
Dyshidrotisch eczeem: Dit type eczeem, ook bekend als pompholyx-eczeem, treft vooral de handen en voeten. Het wordt gekenmerkt door kleine, met vocht gevulde blaren (blaasjes) die intens kunnen jeuken en pijn en ongemak kunnen veroorzaken.
Nummulair eczeem: Dit type eczeem, ook wel discoïde eczeem genoemd, wordt gekenmerkt door ronde of ovaalvormige plekken met rode, ontstoken huid die kunnen sijpelen of korsten. Deze plekken verschijnen meestal op de armen, benen, rug of billen en kunnen erg jeuken.
Seborrheische dermatitis: Hoewel het niet strikt beschouwd wordt als een vorm van eczeem, vertoont seborrheische dermatitis enkele overeenkomsten met eczeem. Het treft vooral delen van het lichaam met een hoge talgproductie, zoals de hoofdhuid, het gezicht (vooral rond de wenkbrauwen, neus en oren) en het bovenste deel van de borst. Het wordt gekenmerkt door rode, schilferige plekken en kan gepaard gaan met jeuk en schilfering.
Stasis Dermatitis: Dit type eczeem, ook bekend als zwaartekrachteczeem, komt meestal voor bij personen met een slechte bloedsomloop of veneuze insufficiëntie. Het treft meestal de onderbenen en wordt gekenmerkt door roodheid, zwelling en verkleuring van de huid, vaak gepaard gaand met jeuk en pijn.
Neurodermitis: Dit type eczeem, ook wel lichen simplex chronicus genoemd, wordt gekenmerkt door verdikte, schilferige plekken op de huid die het gevolg zijn van herhaaldelijk krabben of wrijven. Het ontstaat vaak als reactie op chronische jeuk en kan overal op het lichaam voorkomen.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de soorten eczeem die mensen kunnen ervaren. Het is essentieel om een zorgverlener te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose en een passend behandelplan als u vermoedt dat u eczeem heeft of eczeemachtige symptomen ervaart.

Eczeem (atopische dermatitis) Behandeling

De behandeling van eczeem heeft tot doel de symptomen onder controle te houden, ontstekingen te verminderen en opflakkeringen te voorkomen. De specifieke benadering van de behandeling kan variëren afhankelijk van het type en de ernst van het eczeem, maar ook van individuele factoren zoals leeftijd en algehele gezondheid. Hier zijn enkele veel voorkomende behandelingen en strategieën voor het behandelen van eczeem:

Vochtinbrengende crèmes: Regelmatige en frequente toepassing van vochtinbrengende crèmes is cruciaal voor het beheersen van eczeem. Verzachtende middelen helpen de huid te hydrateren en de huidbarrièrefunctie te herstellen, waardoor droogheid en jeuk worden verminderd. Kies geurvrije, hypoallergene vochtinbrengende crèmes en breng deze royaal aan na het baden of wanneer de huid droog aanvoelt.
Topische corticosteroïden: Dit zijn ontstekingsremmende medicijnen die verkrijgbaar zijn in verschillende sterktes en formuleringen, waaronder crèmes, zalven en lotions. Lokale corticosteroïden helpen bij het verminderen van ontstekingen, jeuk en roodheid die gepaard gaan met opflakkeringen van eczeem. Ze worden meestal gedurende een korte periode op de getroffen gebieden aangebracht onder begeleiding van een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg.
Actuele calcineurineremmers: Deze medicijnen, zoals tacrolimus (Protopic) en pimecrolimus (Elidel), zijn niet-steroïde ontstekingsremmende crèmes of zalven. Ze worden gebruikt bij mild tot matig eczeem en kunnen worden aangebracht op gevoelige plekken zoals het gezicht en de hals om ontstekingen en jeuk te verminderen.
Antihistaminica: Orale antihistaminica kunnen worden voorgeschreven om de jeuk en het ongemak veroorzaakt door eczeem te verlichten. Ze zijn vooral nuttig bij het beheersen van nachtelijke jeuk, die de slaap kan verstoren.
Wet Wrap Therapy: hierbij wordt een laag vochtinbrengende crème aangebracht, gevolgd door een vochtige laag kleding of verband op de aangetaste huid. Natte wrap-therapie helpt vocht vast te houden en kan gunstig zijn bij ernstige
opflakkeringen van eczeem, maar dit moet onder medisch toezicht gebeuren.Fototherapie: Fototherapie of lichttherapie houdt in dat de huid wordt blootgesteld aan gecontroleerde hoeveelheden natuurlijk of kunstmatig ultraviolet licht. Het kan ontstekingen en jeuk helpen verminderen in sommige gevallen van matig tot ernstig eczeem.
Systemische medicijnen: In gevallen van ernstig eczeem die niet op andere behandelingen reageren, kunnen systemische medicijnen zoals orale corticosteroïden, immunosuppressiva of biologische middelen worden voorgeschreven. Deze medicijnen werken door het immuunsysteem te onderdrukken en ontstekingen door het hele lichaam te verminderen.
Triggers identificeren en vermijden: Het is essentieel om triggers te identificeren en te vermijden die de symptomen van eczeem kunnen verergeren. Veel voorkomende triggers zijn onder meer bepaalde voedingsmiddelen, omgevingsallergenen, agressieve zepen of wasmiddelen, stress en extreme temperaturen of vochtigheid.
Huidverzorgingspraktijken: oefen zachte huidverzorgingsgewoonten, zoals het gebruik van milde, geurvrije reinigingsmiddelen, het vermijden van hete baden of douches, het droogdeppen van de huid in plaats van wrijven, en het dragen van zachte, ademende stoffen.
Stressbeheersing: Stress kan de symptomen van eczeem verergeren, dus het opnemen van stressverminderende technieken zoals mindfulness, ontspanningsoefeningen of yoga in uw dagelijkse routine kan helpen bij het beheersen van eczeem.

Het is essentieel om nauw samen te werken met een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg, zoals een dermatoloog, om een persoonlijk behandelplan te ontwikkelen dat tegemoetkomt aan uw specifieke eczeemsymptomen en -behoeften.

Volg en beheer uw eczeembehandeling met behulp van een uitgebreide eczeem-app
Download Eczemaless nu

Conclusie

Over het geheel genomen is eczeem (atopische dermatitis) een chronische aandoening die voortdurende behandeling vereist, maar met de juiste behandeling en zorg kunnen de meeste mensen met eczeem een gezond en comfortabel leven leiden. Als u vermoedt dat u eczeem heeft of als u zich zorgen maakt over de gezondheid van uw huid, is het essentieel om een dermatoloog of zorgverlener te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose en een persoonlijk behandelplan.

Blog