Allergische contactdermatitis: oorzaken, symptomen en behandeling

Allergische Contactdermatitis (ACD) is een veel voorkomende huidaandoening die de kwaliteit van leven aanzienlijk beïnvloedt. Het ontstaat door een allergische reactie wanneer de huid in contact komt met specifieke stoffen, de zogenaamde allergenen. Het begrijpen van de oorzaken, symptomen en behandelingen van ACD is cruciaal voor effectief beheer en preventie. Dit artikel geeft een diepgaande blik op ACD, waarbij de nadruk ligt op de oorzaken, klinische manifestaties, diagnostische methoden en behandelingsopties.

Wat is allergische cont actdermatitis?

Allergische contactdermatitis is een inflammatoire huidaandoening die wordt veroorzaakt door een allergische reactie op een stof die in contact komt met de huid. In tegenstelling tot irriterende contactdermatitis, die optreedt als gevolg van directe chemische schade aan de huid, is ACD een immuungemedieerde reactie. Dit betekent dat het immuunsysteem van het lichaam reageert tegen een specifieke stof, wat leidt tot huidontsteking.

Welke oorzaken van allergische contactdermatitis?

Veel voorkomende allergenen

01. Metalen

• Nikkel: Nikkel, dat voorkomt in sieraden, gespen en brilmonturen, is een van de meest voorkomende oorzaken van ACD.
• Kobalt: Vaak gebruikt in metaallegeringen en aangetroffen in bepaalde kleurstoffen en pigmenten.
• Chroom: Aanwezig in cement, leerproducten en sommige verven.

02. Geuren

• Gebruikt in parfums, cosmetica, zepen en wasmiddelen. Geuren zijn een veelvoorkomende oorzaak van ACD, en veel mensen zijn er gevoelig voor.

03. Conserveermiddelen

• Formaldehyde: Gebruikt in cosmetica, ontsmettingsmiddelen en huishoudelijke schoonmaakmiddelen.
• Methylisothiazolinone: gevonden in verschillende producten voor persoonlijke verzorging en industriële toepassingen.

04. Rubberchemicaliën

• Chemische stoffen die worden gebruikt bij de productie van rubberen handschoenen, schoenen en andere rubberen producten kunnen ACD veroorzaken.

05. Plantenextracten

Poison Ivy, Oak en Sumac: Contact met deze planten kan bij gevoelige personen een ernstige allergische reactie veroorzaken.

06. Actuele medicijnen

• Neomycine: een antibioticum dat in veel vrij verkrijgbare crèmes wordt aangetroffen.
• Benzocaïne: een plaatselijk verdovingsmiddel dat in verschillende actuele producten wordt gebruikt.

Beroepsallergenen

Bepaalde beroepen lopen een groter risico om ACD te ontwikkelen als gevolg van frequente blootstelling aan specifieke allergenen:

01. Kappers en schoonheidsspecialisten

• Blootgesteld aan haarkleurmiddelen, bleekmiddelen en conserveermiddelen.

02. Gezondheidswerkers

• Regelmatig gebruik van latexhandschoenen en ontsmettingsmiddelen.

03. Bouwvakkers

• Contact met cement, epoxyharsen en andere bouwmaterialen.

04. Landarbeiders

• Blootstelling aan pesticiden, meststoffen en plantenallergenen.

Omgevings- en levensstijlfactoren

01. Klimaat en vervuiling

• Omgevingsfactoren zoals vochtigheid en luchtvervuiling kunnen ACD-symptomen verergeren.

02. Producten voor persoonlijke verzorging

• Frequent gebruik van geparfumeerde en met conserveermiddelen beladen producten kan het risico op ACD vergroten.

Volg en beheer uw eczeembehandeling met behulp van een uitgebreide eczeem-app
Download Eczemaless nu

Symptomen van allergische contactdermatitis

Acute symptomen

• Roodheid (erytheem): Het aangetaste deel van de huid wordt vaak rood en ontstoken. Deze roodheid is het gevolg van een verhoogde bloedtoevoer naar het gebied terwijl het lichaam reageert op het allergeen.
• Jeuk (pruritus): Intense jeuk is een van de kenmerkende symptomen van ACD. Deze jeuk kan ernstig en aanhoudend zijn, wat tot aanzienlijk ongemak kan leiden.
• Zwelling (oedeem): De huid kan opzwellen, vooral op de plaats waar het allergeen in contact komt. Deze zwelling is te wijten aan de ontstekingsreactie die wordt veroorzaakt door het immuunsysteem.
• Blaren en blaasjes: Op de huid kunnen zich kleine, met vloeistof gevulde blaren of blaasjes vormen. Deze blaren kunnen barsten, waardoor de inhoud vrijkomt en er mogelijk korstvorming en sijpeling ontstaat.
• Pijn en gevoeligheid: Het getroffen gebied kan pijnlijk of gevoelig aanvoelen. Dit symptoom gaat vaak gepaard met ernstige gevallen van ACD.
• Brandend gevoel: Sommige mensen ervaren een brandend of prikkelend gevoel op de aangetaste huid. Dit symptoom kan bijzonder verontrustend zijn en kan duiden op een intensere reactie.

Chronische symptomen

• Droge, gebarsten huid: Langdurige blootstelling aan allergenen of herhaalde episoden van ACD kunnen ervoor zorgen dat de huid droog en gebarsten wordt. Deze aandoening, bekend als xerose, leidt vaak tot ongemak en een verhoogd risico op secundaire infecties.
• Verdikte huid (Lichenificatie): Chronisch krabben en wrijven van het getroffen gebied kan ervoor zorgen dat de huid dikker wordt en een leerachtige textuur krijgt. Deze aandoening staat bekend als lichenificatie en wordt vaak gezien bij langdurige gevallen van ACD.
• Schilfering en schilfering: De huid kan gaan schilferen en schilferen, waardoor droge, dode huidcellen loskomen. Dit symptoom komt vaak voor bij chronische ACD en kan vooral merkbaar zijn op de handen en voeten.
• Hyperpigmentatie of hypopigmentatie: Er kunnen veranderingen in de huidskleur optreden, waarbij het getroffen gebied donkerder (hyperpigmentatie) of lichter (hypopigmentatie) wordt dan de omringende huid. Deze veranderingen zijn vaak duidelijker bij personen met een donkere huidskleur.

Getroffen gebieden

• Handen: ACD treft vaak de handen, vooral bij personen die door beroeps- of dagelijkse activiteiten aan allergenen worden blootgesteld. Symptomen aan de handen kunnen het dagelijks functioneren aanzienlijk beïnvloeden.
• Gezicht en hals: Allergenen uit cosmetica, geurstoffen en sieraden hebben vaak invloed op het gezicht en de hals. Symptomen in deze gebieden kunnen bijzonder schrijnend zijn vanwege hun zichtbaarheid.
• Oogleden: De gevoelige huid van de oogleden is gevoelig voor ACD, vooral door allergenen in oogmake-up, gezichtsreinigers of stoffen in de lucht.
• Voeten: Schoeiselmaterialen, zoals rubber of leer, kunnen ACD aan de voeten veroorzaken. Symptomen kunnen zijn: jeuk, roodheid en blaarvorming op de voetzolen en zijkanten van de voeten.
• Andere veel voorkomende plekken: Andere veel voorkomende plekken zijn de polsen, vanwege horloges en armbanden; de oren, vanwege oorbellen; en de romp, van kleding en riemen.

Diagnose van allergische contactdermatitis

Klinische evaluatie

• Patiëntgeschiedenis: Een gedetailleerde geschiedenis van de blootstelling van de patiënt aan mogelijke allergenen is essentieel voor de diagnose.
• Lichamelijk onderzoek: Het onderzoeken van de kenmerken en verspreiding van de uitslag helpt bij het identificeren van ACD.

Patch-testen

• Procedure: Kleine hoeveelheden vermoedelijke allergenen worden onder occlusie op de huid aangebracht en gedurende 48 uur gelaten.
• Interpretatie: De testplaatsen worden onderzocht op tekenen van een allergische reactie, zoals roodheid, zwelling en blaasjesvorming.

Differentiële diagnose

• Irriterende contactdermatitis: Veroorzaakt door directe chemische schade aan de huid, niet door een immuunreactie.
• Atopische dermatitis: een chronische, genetische aandoening die vaak gepaard gaat met een voorgeschiedenis van allergieën of astma.
• Andere huidaandoeningen: Aandoeningen zoals psoriasis, seborroïsch eczeem en schimmelinfecties moeten worden uitgesloten.

Behandeling van allergische contactdermatitis

Vermijden van allergenen

01. Identificatie

• Het identificeren en vermijden van het specifieke allergeen is de meest effectieve manier om ACD te behandelen.

02. Beschermende maatregelen

• Het gebruik van beschermende kleding, handschoenen en barrièrecrèmes kan de blootstelling aan allergenen helpen minimaliseren.

Farmacologische behandelingen

01. Topische corticosteroïden

• Gebruikt om ontstekingen te verminderen en jeuk te verlichten.

02. Topische calcineurineremmers

• Een alternatief voor corticosteroïden om ontstekingen te verminderen.

03. Systemische behandelingen

• Bij ernstige gevallen kunnen orale corticosteroïden of antihistaminica worden voorgeschreven.

Niet-farmacologische behandelingen

01. Fototherapie

• Ultraviolette lichttherapie kan ontstekingen helpen verminderen en symptomen verlichten.

02. Alternatieve therapieën

• Benaderingen zoals acupunctuur, kruidenbehandelingen en veranderingen in het dieet kunnen voor sommige patiënten verlichting bieden.

Beheer van chronische ACD

01. Behandelingsstrategieën voor de lange termijn

• Voortdurende vermijding van allergenen en regelmatig gebruik van verzachtende middelen om de huidbarrièrefunctie te behouden.

02. Patiënteneducatie

• Het voorlichten van patiënten over hun aandoening en het vermijden van triggers is cruciaal voor een effectief management.

Preventie van allergische contactdermatitis

Persoonlijke verzorging

01. Hypoallergene producten kiezen

• Het gebruik van producten die als hypoallergeen of geurvrij zijn gelabeld, kan het risico op ACD verminderen.

02. Patchtesten van nieuwe producten

• Nieuwe huidverzorgings- of cosmetische producten testen op een klein huidoppervlak voordat ze volledig worden aangebracht.

Arbeidsveiligheid

01. Beleid op de werkplek

• Implementeren van veiligheidsmaatregelen om de blootstelling aan allergenen op de werkplek te verminderen.

02. Beschermende uitrusting

• Gebruik handschoenen, maskers en beschermende kleding om huidcontact met allergenen te minimaliseren.

Publiek besef

01. Educatiecampagnes

• Het vergroten van het bewustzijn over ACD en de oorzaken ervan door middel van volksgezondheidscampagnes.

02. Steungroepen

• Ondersteuning en middelen bieden aan personen die getroffen zijn door ACD.

Conclusie

Allergische contactdermatitis is een complexe aandoening met aanzienlijke gevolgen voor de levenskwaliteit van individuen. Het begrijpen van de oorzaken, symptomen en behandelingsopties is cruciaal voor effectief beheer en preventie. Door voortgezet onderzoek, publiek bewustzijn en onderwijs kan de last van ACD worden verminderd, wat leidt tot betere resultaten voor de getroffen personen. Door allergenen te identificeren en te vermijden, passende behandelingen te gebruiken en preventieve maatregelen te implementeren, kunnen mensen met ACD hun aandoening onder controle houden en hun kwaliteit van leven verbeteren.

Volg en beheer uw eczeembehandeling met behulp van een uitgebreide eczeem-app
Download Eczemaless nu